Jan Czarnecki

Jan Czarnecki - zdjęcie ze zbiorów T. Kobesa.

On był pierwszym

W 1945 roku na Ziemiach Odzyskanych rząd polski wprowadził funkcję obwodowych i okręgowych pełnomocników. Były to odpowiedniki późniejszych wojewodów i starostów. Owi pełnomocnicy przejmowali władzę nad terenem na zasadzie porozumień z dowódcami frontów Armii Radzieckiej. Dla przypomnienia podam, że wojska radzieckie wkroczyły do Jawora 12 lutego 1945 r. Z kolei 16-osobowa grupa polskich pracowników administracji objęła władzę 28 kwietnia 1945 r. Na czele tej grupy stał Jan Czarnecki – pierwszy okręgowy pełnomocnik rządu na powiat jaworski ( powołany przez pełnomocnika rejonowego na Dolny Śląsk). Jego biuro zaczęło funkcjonować w połowie maja 1945 roku w budynku u zbiegu ulic Kolejowej i Rapackiego (obecnie Liceum Medyczne). Zadaniem pełnomocnika było zorganizowanie polskiej administracji, prowadzenie akcji osiedleńczej, zabezpieczenie mienia poniemieckiego, zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Jan Czarnecki urodził się 3 listopada 1903 roku w Rakowie (k. Częstochowy). Służbę wojskową odbył w Korpusie Ochrony Pogranicza. Przed wojną pracował w Państwowym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w Kielcach. W czasie wojny znalazł się we Lwowie, gdzie aresztowały go służby sowieckie. Razem z 4 towarzyszami uciekł z transportu na Syberię (pomógł im Rosjanin polskiego pochodzenia). Pod koniec 1944 roku został powołany do służby w Ludowym Wojsku Polskim. Zdemobilizowano go 12 lutego 1946 roku. Funkcję pełnomocnika rządu na powiat jaworski pełnił do 31 lipca 1945 roku. Za kadencji Jana Czarneckiego powołano min. burmistrza  Glinkę oraz powiatowego lekarza weterynarii. Wielkim osiągnięciem było również utworzenie i uzbrojenie (!) straży pożarnej. 1 sierpnia 1945 roku następcą Czarneckiego został Adam („Bystry”) Bykowski. Jan Czarnecki po zakończeniu swojej misji przeszedł do pracy w jaworskim oddziale PSS „Społem”. W Jaworze mieszkał najpierw w willi obok szkoły nr 5, a później  w kamienicy przy obecnej ul. Piłsudskiego (obecnie naprzeciwko „Biedronki”). Z Jawora wyjechał z rodziną do Wrocławia ok. roku 1948, gdzie kontynuował pracę w PSS. Zmarł 14 lutego 1990 roku i pochowany jest we Wrocławiu.

Dodajmy na koniec jako ciekawostkę, że Jan Czarnecki był szwagrem ówczesnego dyrektora Liceum w Jaworze- Jana Juchniewicza, oraz to, że był korepetytorem bratanka marszałka Józefa Piłsudskiego.

Opisane fragmenty życiorysu Jana Czarneckiego poznałem i przekazuję Czytelnikom dzięki informacjom p. Tadeusza Kobesa (męża wnuczki pełnomocnika). Jeśli ktoś z Państwa mógłby uzupełnić ten tekst o dodatkowe fakty to serdecznie zapraszam do współpracy.

 

Bogdan H. Krupa