Teatr Miejski

Budynek Teatru Miejskiego od południowego wschodu.

Pierwsza wzmianka o jaworskim Domu Kupców pochodzi z 1352 roku. Z późniejszych opisów wynika, że była to obszerna, dwukondygnacyjna hala nakryta dwuspadowym dachem.  Mieściła w sobie kramy najbogatszych kupców, a jej obszerne piwnice służyły za składy towarów. Budowla przetrwała bez większych zmian do początku XVI wieku, kiedy to od zachodu przybudowano do niej tzw. Dom Wagi. Na Panoramie Wernera z 1754 roku zachodnia fasada domu Kupców zwieńczona jest renesansową attyką. W 1799 roku górna kondygnację starych sukiennic wynajął za 30 talarów Anton Fuller z Jeleniej Góry i po przebudowie i dostosowaniu Sali do potrzeb teatralnych urządzał w niej występy swojej trupy. W jaworskim teatrze często występowali także aktorzy z legnickiego Teatru Towarzystwa Patrycjatu. Oprócz profesjonalnie przygotowanych przedstawień teatralnych wystawiano także składanki poetycko – muzyczne, czy zawsze popularne występy magików i kuglarzy. W 1850 roku zły stan techniczny gotyckiej budowli wymusił przeniesienie teatru do nowej siedziby w Hotelu „Pod Złotym Mieczem”. Wobec założenia w Jaworze stałego garnizonu w 1859 roku do południowej ściany Domu Kupców dobudowano jednokondygnacyjny odwach (siedzibę warty wojskowej)

W 1869 roku rozebrano stare sukiennice, stawiając na ich fundamentach nowy, zachowany do dzisiaj budynek Teatru Miejskiego. Uroczysta inauguracja pierwszego sezonu odbyła się w nim 1 grudnia 1875 roku.  „Złoty wiek” jaworskiego teatru przypadł na dwudziestolecie międzywojenne. W 1925 roku ówczesny dyrektor Karl Asmus – Bach rozpoczął gruntowną przebudowę (ukończoną w 1928 r.). Na widowni zainstalowano wówczas 311 nowych foteli. Pieczołowicie odnowiono bogato zdobiony, wsparty na korynckich kolumnach balkon. Kasetonowy strop uzupełniono malowidłami z wyobrażeniami 8 Muz. Scena otrzymała tzw. twardy horyzont i nowe oświetlenie. Znacznie pogłębiono także proscenium. Znakomita baza techniczna oraz wysoki poziom zespołu sprawiły, że 10 października 1933 roku jaworski Teatr Miejski został podniesiony do rangi Teatru Prowincjonalnego Dolnego Śląska. Stał się w ten sposób centrum okręgu obejmującego oprócz Jawora i Bolkowa, Chojnów, Kamienną Górę, Lubawkę, Lubin, Szprotawę, Środę Śląską oraz Świebodzice. Specjalnością jaworskich aktorów stały się odtąd przedstawienia operetkowe.

Miarą ówczesnej popularności jaworskiego teatru była prawie 100% frekwencja na większości przedstawień. Swoistym symbolem tej świetności  był pozłacany napis Stadt Theater zdobiący zachodnią fasadę budynku. Dolną kondygnację budynku od lat międzywojennych aż do lat 60 – tych zajmowały sklepy. Ich miejsce zajęła później Biblioteka  Miejska, a obecnie Bank.  

  

  Widok ze sceny na widownię.

 Widok z balkonu na scenę.