Zespół poklasztorny franciszkanek przy ul. Żeromskiego.
Historia jaworskich franciszkanek rozpoczęła się w 1737 roku. 8 mieszczanek z Jawora wystosowało wówczas petycję do cesarza Karola VII z prośbą o zgodę na założenie w Jaworze domu swego zgromadzenia (sióstr III zakonu Św. Franciszka). Pierwsze zakonnice (przełożoną była Maria Elżbieta Hoffmann) wprowadziły się wówczas do budynku przy ówczesnej ulicy Starostrzegomskiej (obecnie Staszica). Była to siedziba prowizoryczna. Przez prawie dziesięć lat franciszkanki zbierały pieniądze na budowę prawdziwego klasztoru. W 1749 r. (według niektórych źródeł rok wcześniej) zakonnice wykupiły dom rodzinny von Hochbergów znajdujący się przy ówczesnej ulicy Tkackiej (obecnie Żeromskiego. Na pozyskanym w ten sposób terenie wzniesiono zachowany do dzisiaj budynek klasztorny oraz kościół. 23 listopada 1810 roku na mocy ustawy kasacyjnej majątek klasztoru stał się własnością państwa. Budynek został sprzedany magistratowi, od którego za sumę 4000 (część wyłożył kupiec Rausch) talarów wykupiła go jaworska gmina ewangelicka. W budynku urządzono ewangelicką szkołę elementarną oraz mieszkania dla nauczycieli.
Szkoła ewangelicka mieściła się w klasztorze do 1847 roku. Została wówczas przeniesiona do nowej siedziby, a na jej miejsce wprowadziła się szkoła katolicka, która pozostała tutaj do roku 1904 r. Rok później do budynku przeniesiono Bibliotekę Miejską, Czytelnię oraz prewentorium dla chorych na płuca(według niektórych źródeł stało się to dopiero od 1908 roku). Przyklasztorny kościół został w 1928 roku gruntownie wyremontowany i do 1945 roku mieściła się w nim rekwizytornia Teatru Miejskiego.
Szkoła ewangelicka mieściła się w klasztorze do 1847 roku. Została wówczas przeniesiona do nowej siedziby, a na jej miejsce wprowadziła się szkoła katolicka, która pozostała tutaj do roku 1904 r. Rok później do budynku przeniesiono Bibliotekę Miejską, Czytelnię oraz prewentorium dla chorych na płuca(według niektórych źródeł stało się to dopiero od 1908 roku). Przyklasztorny kościół został w 1928 roku gruntownie wyremontowany i do 1945 roku mieściła się w nim rekwizytornia Teatru Miejskiego.
Po 1945 roku budynek klasztorny przeznaczono na mieszkania komunalne. Kościół aż do lat 80 – tych był opuszczony. Obecnie jest własnością zboru Zielonoświątkowców, który sukcesywnie remontuje ten szacowny zabytek.
Zarówno kościół jak i klasztor przetrwały do naszych czasów bez większych zmian. Kościół jest budowlą jednonawową. Jego fasa opiera się na obramowujących skromny portal dwóch podwójnych pilastrach. Dźwigają one gzyms podtrzymujący cztery bogato zdobione kwiatony. Zwieńczeniem fasady jest nakryta barokowym hełmem drewniana dzwonnica. Budynek poklasztorny do budowla trójkondygnacyjna, na planie kwadratu. Zwraca uwagę bogata kamieniarka drzwi i okien. Ciekawostką są nieznanego przeznaczenia wnęki szczytowych narożnikach.
Zarówno kościół jak i klasztor przetrwały do naszych czasów bez większych zmian. Kościół jest budowlą jednonawową. Jego fasa opiera się na obramowujących skromny portal dwóch podwójnych pilastrach. Dźwigają one gzyms podtrzymujący cztery bogato zdobione kwiatony. Zwieńczeniem fasady jest nakryta barokowym hełmem drewniana dzwonnica. Budynek poklasztorny do budowla trójkondygnacyjna, na planie kwadratu. Zwraca uwagę bogata kamieniarka drzwi i okien. Ciekawostką są nieznanego przeznaczenia wnęki szczytowych narożnikach.
Uwaga!
W starszych opracowaniach w odniesieniu do tego obiektu można spotkać nazwę – klasztor beginek. Nie ma żadnych dowodów potwierdzających tę teorię.
Dom klasztorny - widok od południa.
Zespół poklasztorny od wschodu (widok od ul. Klasztornej).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz