Wieża Strzegomska - widok od północy.
Nie znamy dokładnej daty jej budowy. Została wzniesiona najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku. Jej podstawowym zadaniem było wzmocnienie obrony Bramy Strzegomskiej, której naturalna obronność ze względu na specyficzne ukształtowanie terenu (i brak wsparcia takich obiektów jak zamek, czy kościół św. Marcina) była najsłabsza w porównaniu z pozostałymi bramami Jawora. Stanowiący załogę wieży strzelcy mogli flankować w obie strony mury obronne oraz ostrzeliwać bliskie podejście do Bramy Strzegomskiej. Wysokość wieży uniemożliwiała także zaskakujący atak zza wzgórza na którym znajduje się teraz skrzyżowanie ulic Armii Krajowej i Staromiejskiej. W razie zajęcia przez ewentualnego przeciwnika umocnień bramy wieża Strzegomska była ostatnią przeszkodą na drodze do miasta. Szybki postęp w technice wojennej a zwłaszcza rozwój artylerii sprawiły, że już pod koniec XV w. wieża praktycznie utraciła swe militarne znaczenie. Odtąd aż do roku 1554 była przede wszystkim siedzibą miejskiego posterunku obserwacyjnego (przeniesionego w tymże roku na wieżę ratuszową). Najniższa kondygnacja wieży pełniła rolę ciężkiego więzienia. Najsłynniejszym lokatorem tego przybytku był słynny rycerz-rabuś Hans von Zedlitz z Godziszowej. Wiosną 1585 roku schwytali go żołnierze namiestnika prowincji Matthiasa von Logau. Osadzony w jaworskim lochu przetrwał w nim prawie rok. Kiedy w czasie próby ucieczki zabił jednego ze strażników, sąd namiestnikowski skazał go na śmierć. Wyrok wykonano u podnóża wieży 18 sierpnia 1586 r. Rabuś z Godziszowej zginął, jak na szlachcica przystało, ścięty mieczem przed dwóch odzianych w pełne zbroje katów.
Po zamknięciu więzienia i przeniesieniu obserwatorów na wieżę ratuszową wieża Strzegomska była jeszcze min. mieszkaniem prywatnym a nawet prochownią miejską (1 poł. XVIII w.). W 1821 r. „grubego i łysego olbrzyma” sprzedano z zamiarem rozebrania. Na szczęście nie zrealizowano tych planów.
Wieża Strzegomska ma 24 metry wysokości. Jej podstawa jest prostokątna a później przechodzi w ośmiobok. Na szczycie znajduje się galeria obserwacyjna oraz kamienny hełm. Zbudował go w 1551 r. dekarz Matthias Han z Ołomuńca z pomocą miejscowego cieśli Michaela Hoepnera. W sierpniu 1563 r. szczyt wieży obito pozłacaną blachą. 25 stycznia 1603 roku przechodzący nad Jaworem orkan zerwał tą ozdobę i przeniósł na wieżę ratuszową (z której zdjęto ją dopiero po roku). Wejście do wieży znajduje się na wysokości 2 piętra od wschodniej strony. Na szczycie wieży znajduje się tzw. krzyż morowy, mający uchronić miasto przed „morowym powietrzem”.
Po zamknięciu więzienia i przeniesieniu obserwatorów na wieżę ratuszową wieża Strzegomska była jeszcze min. mieszkaniem prywatnym a nawet prochownią miejską (1 poł. XVIII w.). W 1821 r. „grubego i łysego olbrzyma” sprzedano z zamiarem rozebrania. Na szczęście nie zrealizowano tych planów.
Wieża Strzegomska ma 24 metry wysokości. Jej podstawa jest prostokątna a później przechodzi w ośmiobok. Na szczycie znajduje się galeria obserwacyjna oraz kamienny hełm. Zbudował go w 1551 r. dekarz Matthias Han z Ołomuńca z pomocą miejscowego cieśli Michaela Hoepnera. W sierpniu 1563 r. szczyt wieży obito pozłacaną blachą. 25 stycznia 1603 roku przechodzący nad Jaworem orkan zerwał tą ozdobę i przeniósł na wieżę ratuszową (z której zdjęto ją dopiero po roku). Wejście do wieży znajduje się na wysokości 2 piętra od wschodniej strony. Na szczycie wieży znajduje się tzw. krzyż morowy, mający uchronić miasto przed „morowym powietrzem”.
Widok przez okno 3 piętra na wschodnią część Starego Miasta.
Strzelnica na drugim piętrze - zwraca uwagę grubość muru.
Schody na trzecie piętro.
Sklepienie najniższej kondygnacji (lochu głodowego).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz